Władza kierownicza jest niezbędnym warunkiem każdego procesu kierowania. Źródłem władzy kierowniczej mogą być cechy osobowości kierującego szczególnie uznane przez podwładnych, obyczaje i zwyczaje wywodzące się z tradycji usankcjonowanej przez kierowanych, podstawy racjonalne oparte na legalnych normach i przepisach uprawniających do sprawowania władzy kierowniczej. W zarządzaniu podmiotami gospodarczymi władza kierownicza opiera się na podstawach formalnych i ten aspekt władzy zostanie tu scharakteryzowany.
W systemach gospodarczych opartych na ustawie o przedsiębiorstwie państwowym, prawie spółdzielczym lub kodeksie handlowym najczęściej spotykanym źródłem władzy kierowniczej jest formalna hierarchia organizacyjna, wyznaczająca podporządkowanie poszczególnych komórek i stanowisk pracy. Przepisy organizacyjne określają zakresy uprawnień, obowiązków i odpowiedzialności stanowisk kierowniczych. Osoby zajmujące wyższe stanowiska w hierarchii służbowej wydają polecenia podwładnym i polecenia te uważane są za zgodne z przepisami. Podwładni podporządkowują się tym poleceniom ze względu na osiągane korzyści materialne i inne, gdyż wykonując pracę podporządkowaną otrzymują wynagrodzenie. Często w jednostkach gospodarczych opartych na przepisach kodeksu handlowego (np. spółki) podstawowym źródłem władzy kierowniczej jest własność czynników wytwórczych. Władza kierownicza związana jest ze stanowiskiem lub pełnioną funkcją, a nie konkretną osobą zajmującą dane stanowisko lub pełniącą określoną funkcję.
Wspomniane źródła władzy zwykle nie wystarczą, by efektywnie sprawować funkcje kierownicze. Podstawą sprawowania władzy powinna być jeszcze kwalifikowana wiedza z określonej dziedziny, doświadczenie i predyspozycje osobowe do kierowania zespołami ludzkimi. Dopiero połączenie obu źródeł sprawia, że kierujący zajmuje właściwą pozycję w realizowaniu działań kierowniczych.
Leave a reply