Badanie rynku

W badaniach rynku uwzględnia się wszystkie jego elementy, a więc podaż, popyt, cenę oraz ogniwa obrotu towarowego i inne uwarunkowania. Istotę i sposoby badania rynku oraz stosowane narzędzia (np. ankieta, test, wywiad, badanie panelowe) omówiono już w części D, traktującej o marketingu. Podejmującego działalność gospodarczą interesuje głównie bieżąca sytuacja rynkowa oraz struktura rynku, określająca jego podstawowe cechy wpływające na zachowanie się podmiotów rynku, np. liczba i wielkość jednostek działających na rynku, ich rozmieszczenie, wyposażenie, jednostki reprezentujące siłę nabywczą, związki zachodzące między podmiotami. Podmiotem zainteresowania jest również system dostaw i źródła zaopatrzenia, gdyż informacje z tego zakresu i ich analiza pozwalają ustalić, gdzie można otrzymać potrzebne produkty, na jakich warunkach, w jakich ilościach, po jakiej cenie, jakiej jakości itp. Po utworzeniu podmiotu gospodarczego, w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej badanie rynku powinno ujawnić zmiany zachodzące w podaży i popycie określonych towarów lub usług oraz wyjaśnić przyczyny tych zmian. To stwarza przesłanki umożliwiające przewidywanie dalszych zmian w sytuacji rynkowej oraz pozwalające na dobranie środków aktywnego oddziaływania na popyt lub wprowadzenie zmian w strukturze sprzedawanego asortymentu.

Po określeniu rodzaju i rozmiarów działalności gospodarczej, jaką zamierza się podjąć, należy decyzję ojej podjęciu poprzedzić wnikliwym badaniem rynku. Podstawowa sprawa to ustalenie, czy na rynku, na który ma być skierowana planowana działalność, jest rzeczywiście zapotrzebowanie na produkty lub usługi, będące przedmiotem tej działalności, i czy wielkość tego zapotrzebowania zapewni zakładany zysk. Jeżeli badanie rynku nie potwierdzi odpowiednio dużego zapotrzebowania na planowane produkty lub usługi, to podjęcie decyzji o uruchomieniu działalności nie ma sensu.

W przedsięwzięciach na mniejszą skalę, np. otwarcie sklepu, zakładu rzemieślniczego, niezbyt dużej wytwórni określonych wyrobów, badania rynku można przeprowadzić we własnym zakresie. Kiedy w rachubę wchodzi działalność gospodarcza na większą skalę, angażująca odpowiednio duży kapitał, korzystniej jest zlecić przeprowadzenie badania rynku wyspecjalizowanej firmie konsultingowej. Decyzja o podjęciu działalności gospodarczej oparta wtedy zostanie na wynikach badań profesjonalistów.