Zagadnienia polityki rynkowej oraz koordynacji obrotu towarowego i struktury handlu wewnętrznego i nadzoru nad nimi leżą w gestii Ministra Przemysłu i Handlu. Instytucjami handlu wewnętrznego nadzorowanymi przez ministra są: Państwowa Inspekcja Handlowa, Instytut Rynku Wewnętrznego i Konsumpcji, Instytut Gospodarki Materiałowej i inne.
W 1990 r. zlikwidowano monopol państwowy, czyli wyłączne prawo państwa do dokonywania obrotów handlowych z zagranicą. Obrót towarowy z zagranicą jest dozwolony każdemu na równych prawach, z zachowaniem warunków i ograniczeń wynikających z przepisów prawa oraz porozumień międzynarodowych. Ograniczenia te mogą wynikać na przykład z konieczności uzyskiwania koncesji na handel niektórymi towarami (broń, materiały radioaktywne, izotopy, usługi naukowo-techniczne i inne), z obowiązku uzyskania pozwolenia na eksport lub import towarów, na które ustanowione są kontyngenty itp.
Naczelnym organem administracji państwowej w zakresie handlu zagranicznego jest Minister Gospodarki. Do jego zadań w zakresie handlu zagranicznego należy koordynacja w dziedzinie prognozowania i programowania wymiany towarowej z zagranicą, stosowanie pośrednich środków sterowania handlem zagranicznym, realizacja bieżącej polityki obrotu towarowego i polityki celnej, nadzorowanie przedsięwzięć proeksportowych, wydawanie przewidzianych prawem koncesji i zezwoleń na wymianę handlową z zagranicą i wiele innych. Ministrowi podlegają między innymi: placówki ekonomiczno-handlowe za granicą, Resortowy Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego.
W strukturze polskiego eksportu największy udział w 1996 r. miały metale nieszlachetne i wyroby z nich (14,5%), maszyny i urządzenia, a następnie sprzęt elektryczny i elektroniczny (13,0%), materiały i wyroby włókiennicze (12,0%) oraz sprzęt transportowy (10,7%) i produkty mineralne (8,3%). W imporcie na pierwszym miejscu były maszyny i urządzenia, sprzęt elektryczny i elektroniczny (25,3%), na drugim – produkty mineralne (10,7%), a następnie produkty przemysłu chemicznego (10,3%), materiały i wyroby włókiennicze oraz sprzęt transportowy (po około 8%).
Głównymi partnerami Polski w handlu zagranicznym w eksporcie są (w nawiasie podano procentowy udział obrotu): Niemcy (34,4%), Rosja (6,8%) i Włochy (5,3%), w imporcie zaś: Niemcy (24,7%), Włochy (9,9%) i Rosja (6,8%)1.
Leave a reply