Szeroko rozumiany aparat kontroli państwowej obejmuje również wiele specjalistycznych organów kontroli działających w ramach poszczególnych ministerstw albo stanowiących wyodrębnione instytucje lub urzędy powołane do nadzoru i kontroli wyznaczonych obszarów działalności państwa i gospodarki narodowej. Najważniejsze z nich zostaną tu w skrócie scharakteryzowane.
Na szczególną uwagę, ze względu na rangę i znaczenie państwowe, zasługuje Rzecznik Praw Obywatelskich, powoływany przez Sejm za zgodą Senatu. Do kompetencji kontrolnych Rzecznika Praw Obywatelskich, oprócz wielu innych uprawnień i zadań, należy badanie, czy ochrona praw i wolności obywateli określonych w Konstytucji i innych ustawach jest w pełni realizowania. W tym zakresie Rzecznik Praw Obywatelskich docieka, czy wskutek działania lub zaniechania działania instytucji lub organów obowiązanych do przestrzegania i realizowania praw i wolności nie nastąpiło naruszenie prawa. Jeżeli stwierdzi zaistnienie nieprawidłowości w tym względzie, inicjuje zastosowanie środków o charakterze procesowym.
Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, jako organ Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, bada, kontroluje i ocenia stan środowiska naturalnego na obszarze całego kraju. Bada ona zachodzące w środowisku zmiany, doskonali i rozwija system kontroli środowiska, kształtuje ekonomiczne instrumenty ochrony środowiska i zasobów naturalnych oraz nadzoruje i kontroluje stosowanie norm ochrony wód i gospodarki wodnej. Wspomnianą inspekcją kieruje Główny Inspektor Ochrony Środowiska w randze wiceministra (podsekretarza stanu) nadzorującego ministerstwa.
Leave a reply