Podstawowe techniki organizatorskie cz. III

Normatyw czasu dla badanej czynności oblicza się jako średnią arytmetyczną z pomiarów ujętych w szeregu chronometrażowym, po doprowadzeniu tego szeregu do wyznaczonej zwartości. Obserwacja ciągła służy do ustalenia wykorzystania czasu roboczego, osoba obserwująca przebieg pracy jest więc ciągle obecna przy obserwowanym stanowisku i stąd nazwa tej metody. Metodą tą określa się czas trwania poszczególnych czynności oraz czas przerw. Metoda ta znana jest również pod nazwą fotografii dnia roboczego. W zależności od obiektu badania i sposobów pomiarów rozróżnia się indywidualną i zespołową (grupową) fotografię dnia roboczego.

Przedmiotem badania indywidualnej fotografii dnia roboczego jest pojedynczy pracownik, a pomiary czasu pracy i rejestrację może prowadzić wyznaczony do tego technik normowania lub sam pracownik. W drugim wypadku, rzadziej stosowanym, mówi się o samofotografii lub autofotografii dnia roboczego. Zespołowa fotografia dnia roboczego polega na obserwacji kilku pracowników jednocześnie (do 10 osób).

W trakcie indywidualnej fotografii dnia roboczego obserwuje się i mierzy wszystkie czynności wykonywane przez pracownika oraz rejestruje się je na arkuszu obserwacyjnym, którego przykład ilustruje wzór 6. Jest to uproszczony przykład fotografii dnia roboczego pracownika toczącego na tokarce. W arkuszu tym zaznacza się kolejny numer czynności, rodzaj czynności, w jakim czasie poszczególne

Obserwacja migawkowa polega na wyrywkowym rejestrowaniu spostrzeżeń w trakcie pracy. W metodzie tej nie mierzy się czasu trwania czynności, lecz notuje się zdarzenia zaobserwowane w danym momencie. Takim zdarzeniem może być na przykład fakt pracy lub fakt przestoju i kiedy notuje się tylko te dwa zdarzenia, wówczas mówi się o obserwacji dwufrakcyjnej. W tym wypadku można tylko w sposób ogólny ustalić stopień wykorzystania czasu pracy, lecz nie ma możliwości ustalenia przyczyn przestojów. Dlatego częściej stosuje się wielofrakcyjną metodę pomiarów migawkowych, która przewiduje podział obserwowanego czasu pracy na kilka elementów.