Narodowy Bank Polski jest bankiem emisyjnym, centralną instytucją kredytową o charakterze regulacyjnym, centralną instytucją dewizową, jest bankiem banków. Te funkcje przyznane wyłącznie Narodowemu
Bankowi Polskiemu (NBP) sprawiły, że jest on bankiem centralnym państwa. Sprawuje nadzór nad wszystkimi bankami działającymi w Polsce i współdziała w kształtowaniu polityki gospodarczej i pieniężno- -kredytowej państwa, ma na celu umocnienie pieniądza polskiego. Do wzrostu roli NBP, jako banku centralnego, przyczynia się jego wyłączenie spod podległości Ministra Finansów i podporządkowanie Sejmowi, co gwarantuje pełną samodzielność banku.
NBP wykonuje swe zadania przez centralę banku i 49 oddziałów okręgowych, umiejscowionych w miastach wojewódzkich. Bankiem tym kieruje prezes powoływany przez Sejm na wniosek Prezesa Rady Ministrów. Przy Prezesie NBP działają Rada Naukowa i Rada Ekonomiczna jako organy opiniodawczo-doradcze. Prezes NBP odpowiada za swą działalność przed Sejmem i dlatego może być przesłuchiwany przez komisje sejmowe oraz jest adresatem interpelacji i zapytań poselskich. Z zajmowanej przez NBP pozycji banku centralnego wynikają różnorakie zadania, a do podstawowych zadań NBP należą między innymi:
– czuwanie nad realizacją uchwalonej przez Sejm polityki pieniężno-kredytowej,
– emitowanie pieniądza,
– ustalanie, w porozumieniu z Ministrem Finansów, wzorów i nominałów banknotów i monet oraz zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych,
– wykonywanie obsługi bankowej budżetu państwa,
– ustalanie form, trybu i zasad udzielania kredytu refinansowego bankom oraz udzielanie tego kredytu,
– określanie wysokości oraz gromadzenie rezerw obowiązkowych innych banków,
– sporządzanie planu kredytowego i opracowanie założeń polityki pieniężno-kredytowej państwa, a po uzyskaniu opinii Rady Ministrów, przedstawienie go Sejmowi,
– współdziałanie z Ministrem Finansów w opracowywaniu planu bilansu płatniczego.
Leave a reply